Helpt Monnikspeper bij de Ziekte van Cushing bij Paarden?

De ziekte van Cushing – of eigenlijk PPID (Pituitary Pars Intermedia Dysfunction) – komt veel voor bij oudere paarden en pony’s. Typische symptomen zijn een lange, krullerige vacht, spierafname, hoefbevangenheid, verminderde weerstand en sloomheid. Deze aandoening ontstaat doordat een deel van de hypofyse (een klier in de hersenen) overactief wordt en te veel hormonen aanmaakt, met name ACTH. Dit heeft gevolgen voor de hele hormoonbalans van het paard.

Een veelbesproken natuurlijk supplement dat mogelijk kan helpen bij PPID is monnikspeper (Vitex agnus-castus). Maar wat doet dit kruid nu echt? En kan het een alternatief of aanvulling zijn op reguliere medicatie zoals Prascend?

Wat is monnikspeper?

Monnikspeper is een plant afkomstig uit het Middellandse Zeegebied. Bij mensen wordt het al eeuwen gebruikt om hormonale klachten te verlichten, vooral bij vrouwen. Bij paarden wordt monnikspeper vaak ingezet om de hormoonhuishouding te ondersteunen, vooral bij oudere dieren met symptomen van Cushing.

De werkzame stoffen in monnikspeper zouden een regulerend effect kunnen hebben op de hypofyse, wat precies het gebied is dat uit balans raakt bij PPID.

Wat doet monnikspeper bij paarden met Cushing?

Bij PPID produceert de hypofyse te veel ACTH, wat leidt tot een verhoogde aanmaak van cortisol. Monnikspeper lijkt in sommige gevallen de activiteit van de hypofyse mild te reguleren, waardoor het lichaam mogelijk beter in balans komt. Veel paardeneigenaren melden positieve effecten zoals:

  • Verbetering van de vacht (minder lang of krullend haar)

  • Toename in energie en alertheid

  • Minder hoefbevangenheid (of sneller herstel)

  • Betere spierconditie

  • Algemeen welbevinden

Let op: dit zijn ervaringen van gebruikers, en de wetenschappelijke onderbouwing is beperkt. Er is (nog) geen grootschalig onderzoek dat onomstotelijk aantoont dat monnikspeper PPID kan genezen of de progressie ervan stopt.

Monnikspeper of Prascend?

Prascend (werkzame stof: pergolide) is momenteel het enige geregistreerde en bewezen effectieve medicijn tegen PPID. Het remt de overactieve hypofyse, verlaagt de ACTH-spiegel en vermindert zo de symptomen van de ziekte.

Monnikspeper is geen vervanging voor Prascend bij paarden met ernstige of gevorderde Cushing. Wel zijn er gevallen waarin:

  • Monnikspeper gebruikt wordt bij beginnende PPID of milde symptomen.

  • Het ingezet wordt bij paarden die gevoelig reageren op Prascend (bijvoorbeeld met verlies van eetlust).

  • Het als ondersteuning gebruikt wordt naast andere maatregelen.

In sommige gevallen werkt monnikspeper onvoldoende, en is medicatie alsnog nodig.

Conclusie

Monnikspeper is een interessant natuurlijk supplement dat bij milde gevallen van PPID (Cushing) verlichting kan geven, vooral in de vroege stadia van de ziekte. Het kruid ondersteunt mogelijk de hormoonbalans via invloed op de hypofyse.

Toch is het belangrijk om realistisch te blijven: bij gevorderde PPID is reguliere medicatie zoals Prascend meestal noodzakelijk. Monnikspeper kan dan eventueel aanvullend ingezet worden, maar altijd in overleg met je dierenarts.

Heb je een ouder paard of pony met tekenen van PPID? Laat dan altijd eerst bloedonderzoek doen (ACTH-waarde) en bespreek de opties met een deskundige. Natuurlijke middelen kunnen veel bieden, maar een goede diagnose is altijd de basis.

Tip: Combineer monnikspeper met een ondersteunend management

Denk ook aan:

  • Regelmatige gebitscontrole en hoefverzorging

  • Aangepast voer (laag in suiker en zetmeel)

  • Goede dekking tegen kou in de winter

  • Voldoende beweging

Een holistische aanpak helpt je paard gezond en gelukkig te houden – met of zonder PPID.

Kan dit product helpen bij Cushing / PPID?

Ja — mogelijk, vooral in mildere gevallen of als ondersteunende therapie. Maar belangrijk:

  • Niet als vervanging van bewezen medicatie (zoals bijvoorbeeld pergolide / Prascend) wanneer de ziekte al duidelijk dooreist of in gevorderd stadium is.

  • Wel zinvol bij beginnende symptomen: een langere of krullende vacht, lichte spierafname, gedrag dat verandert. Soms kan het verschil al merkbaarder zijn in energie, vacht of algehele vetverdeling.

  • Gebruik in combinatie met goed management: voeding laag in suikers, goede tandverzorging, aandacht voor hoefgezondheid, voldoende beweging, welzijn, en een goede stal‑/weersituatie.